Choroba Parkinsona – jak walczyć i jak wygrać

Choroba Parkinsona dotyka 1 na 500 osób, co łącznie daje grupę ok. 4 milionów chorych na całym świecie. W Polsce jest  to ok. 100 tysięcy osób. Najczęściej diagnozowana u osób 40 – 60 lat. Warto jednak wiedzieć, że początkowe objawy choroby są na tyle niespecyficzne i delikatne, że można je łatwo przeoczyć. To sprawia, że możemy mieć do czynienia z dość długo toczącym się procesem chorobowym, zanim dostrzeżemy pierwsze, charakterystyczne objawy choroby Parkinsona, które skłonią do wizyty u lekarza oraz wykonania specjalistycznych badań. Choroba Parkinsona powoduje zmiany w obszarze mózgu, który odpowiedzialny jest za wytwarzanie dopaminy. To bardzo ważny dla naszego zdrowia neuroprzekaźnik, który warunkuje prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Z tego względu osoby chore potrzebują opieki specjalistycznej i rehabilitacji, gdyż z biegiem czasu i postępem choroby, będą stawały się coraz bardziej niesamodzielne.

Jakie objawy wskazują na początkowe stadium choroby Parkinsona?

Ze względu na wiek osób, które najczęściej dotyka choroba Parkinsona, możemy łatwo pomylić jej objawy z typowymi oznakami upływu lat. Choroba Parkinsona nie powoduje bólu, więc nawet zauważając dość niepokojące objawy, seniorzy mogą unikać wizyty u specjalisty. 

Do typowych objawów wczesnego stadium choroby Parkinsona zaliczamy:

• stopniowe spowolnienie ruchów (poruszanie się małymi krokami i szuranie nogami oraz ciągnięcie jednej kończyny)
• występujące w spoczynku drżenia kończyn górnych o różnym nasileniu (początkowo drżenie dotyczy jedynie dłoni),
• częste pocieranie kciukiem o palec wskazujący,
• zaburzenia równowagi,
• chwiejny chód,
• częste przewracanie się,
• pochylanie się do przodu podczas chodzenia,
• zmiany w mimice (efekt maski),
• cichsza mowa
• zaparcia
• brak balansu rękami
• zawroty głowy
• bóle barku
• wzmożona potliwość
• łojotok
• bezsenność
• utrata węchu
• stany depresyjne

Fazy choroby Parkinsona

 I faza – przedkliniczna

Choroba, przez długi czas w utajeniu sieje zniszczenie w mózgu człowieka. Pierwsze objawy widoczne są zazwyczaj po uszkodzeniu aż 80% neuronów istoty czarnej mózgu.

II faza  – zaburzeń motorycznych

W drugiej fazie Parkinsona pojawiają się problemy z motoryką ciała. Zazwyczaj choroba postępuje asymetrycznie, atakując najpierw jedną stronę ciała. Jednym z popularnych objawów jest drżenie mięśniowe (najczęściej uwidaczniające się poprzez drżenie rąk i kąciki ust). Pojawia się także bradykinezja, czyli ogólne spowolnienie ruchów ciała i mowy (pomimo chęci chorego, nie jest on w stanie wykonywać czynności szybciej). Skutkuje ona także problemami z przełykaniem pokarmów i większym ryzykiem zakrztuszenia. Postępująca sztywność mięśni powoduje także zaburzenia mimiki oraz niestabilność postawy ciała, problemy z koordynacją i zachowaniem równowagi. Występują także tzw. “zamrożenia” ciała podczas przemieszczania się chorego. Zwiększa to ryzyko upadków i urazów ciała.

Częstymi problemami w tej fazie są zaparcia oraz inkontynencja, czyli nietrzymanie moczu.

 III faza  – zaburzeń umysłowych

Kolejna faza choroby Parkinsona to degeneracje psychiczne pacjenta, objawiające się początkowo zmianami nastrojów i postrzegania świata. Z czasem pojawiają się fobie, halucynacje (wzrokowe i słuchowe), paranoje i ataki paniki, a także zaburzenia obsesyjno-kompulsywne tj. nerwica natręctw. Upośledzeniu ulegają także funkcje poznawcze dotyczące przetwarzania informacji, reagowania na środowisko zewnętrzne, zapamiętywania informacji oraz myślenia abstrakcyjnego.

Leczenie parkinsona jest w głównej mierze objawowe. Polega na przyjmowaniu L-dopy, która pokonuje barierę krew-mózg. Niestety, jej dawkowanie jest skuteczne przez pierwszych kilka lat od zdiagnozowania choroby. W Polsce dostępne są również dwie inne metody leczenia tej choroby:

• głęboka stymulacja mózgu (DPS);
• wlewy podskórne apomorfiny

Rehabilitacja powinna towarzyszyć pacjentowi praktycznie od momentu postawienia diagnozy, a to z uwagi na fakt, że stanowi jeden z najskuteczniejszych sposobów ograniczenia postępów choroby.

Utrzymanie przez pacjenta aktywności fizycznej, zmniejsza śmiertelność, poprawia poczucie równowagi, zwiększa siłę mięśni i przywraca wiarę w siebie, a tym samym poprawia stan emocjonalny.

W Polsce istnieje wiele ośrodków, które specjalizują się w rehabilitacji osób z tą chorobą.  Centrum Rehabilitacji „Obok Lasu” w Grębiszewie jest jednym z takich ośrodków. Dodatkowym atutem są konsultacje psychologiczne, które chorym na chorobę Parkinsona są bardzo potrzebne.